Sprzedaż nieruchomości pod warunkiem to często spotykany termin w obrocie nieruchomościami, który pojawia się, gdy właściciel chce zbyć swoją własność, ale napotyka na trudności. Zgodnie z art. 157 Kodeksu cywilnego, własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu. Jednak złamanie tej zasady nie powoduje nieważności umowy, lecz tylko wyłączenie jej skutku rzeczowego. W takim przypadku umowa sprzedaży nieruchomości pod warunkiem nie przenosi tytułu do nieruchomości na nabywcę. Taka umowa ma charakter wyłącznie zobowiązujący, co oznacza, że po spełnieniu warunku strony muszą zawrzeć dodatkową umowę przeniesienia własności nieruchomości.
Warunek, który uzależnia dojście do skutku transakcji sprzedaży, powinien być jasno sprecyzowany przez strony umowy. Przykładowo, kupujący może zawrzeć przedwstępną umowę warunkową sprzedaży nieruchomości ze sprzedającym pod warunkiem, że Skarb Państwa nie skorzysta z prawa pierwokupu. Taka umowa nie przenosi tytułu do nieruchomości na kupującego, a dopiero po spełnieniu warunku nabywca może zawrzeć drugą umowę, przenoszącą własność nieruchomości na niego. Innym przykładem jest sprzedaż nieruchomości cudzoziemcowi, która może być uzależniona od uzyskania przez niego zezwolenia od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
——
Konsekwencją zawarcia przedwstępnej, warunkowej umowy sprzedaży nieruchomości jest warunkowe prawo nabycia nieruchomości dla kupującego. W przypadku, gdy sprzedający uchyla się od obowiązku zawarcia umowy przyrzeczonej, nabywca może wytoczyć przeciwko niemu powództwo, by zmusić go do oświadczenia o przeniesieniu tytułu do nieruchomości. Aby móc dochodzić dojścia transakcji do skutku przed sądem, obie umowy sprzedaży nieruchomości pod warunkiem powinny przybrać formę aktu notarialnego.